Web 2.0 Araçları ve Eğitimde Kullanımı

Teknoloji dünyasına doğan, dijital olarak yerli öğrencilerin öğretmeni iseniz derslerinizi büyük ölçüde farklılaştırmanız gerekiyor. İhtiyaç duyulan tüm bilgilerin parmaklarımızın ucunda olduğunu bilmeli ve doğru bilgiye ulaşma yolunda doğru öğrenme ortamları tasarlayabiliyor olmalıyız. Teknolojiden uzak, yalnızca bilgiyi aktaran bir öğretici olmaktan çıkıp öğrenmeye dahil olan birer danışman olma yolunda gelişmeliyiz.

Bahsettiğim öğrenme ortamlarının tasarlanması için birkaç hususu göz önünde bulundurmak çok önemli. Bunlardan birincisi öğrenen grubunu iyi tanımak, eğitim ihtiyaçlarını ve kazanımlarını tespit etmek ve pek tabii öğrenmenin gerçekleşeceği ortamı bağlamsal olarak tanımak gerekiyor. Öğretim tasarımı kapsamında düşünüldüğünde gerekli analizlerin (ihtiyaç, amaç, öğrenen ve bağlam analizi) yapılması sonucunda öğretimin gerçekleştirileceği uygun ortam oluşturulabilir. Öğretimde kullanılacak materyalin seçimi hiç şüphesiz tüm bu analizlerin sonucunda belirlenecektir. Ancak maalesef biz eğitimciler öğrenen grubumuzu ve öğrenme ihtiyaçlarını tespit etmeden önce öğretimde kullanacağımız materyali belirliyoruz. Öğrenene uygun tasarım oluşturmaktansa materyale uygun tasarım oluşturmayı tercih ediyoruz. Tüm eğitim teknologları bilir ya da bilmelidir ki teknoloji kökenli materyallerin eğitimde kullanılmaya başlanmasından önce bu materyalin neden gerekli olduğu, öğrenen grubunun ihtiyaçlarını karşılayabilme durumu tespit edilmelidir. Bunun yanında yalnızca öğrenen grubunu değil kullanılacak materyali tanımak da önemlidir.

Farklı öğrenme ortamlarının tasarlanması sürecinde Web 2.0 araçlarının kullanımı oldukça yaygınlaşmış durumda. Peki nedir bu Web 2.0? Eğitimde neden gereklidir veya gerekli midir? Eğitimde kullanımına nasıl karar verilmelidir?

Web 2.0 nedir ve avantajları nelerdir?

Web 2.0 araçları sosyal yazılımlar olarak adlandırılır ve web okurluğundan web okuryazarlığına dönüşümü beraberinde getirir. İnternet, bilginin hazırlanıp iletildiği ve hazır bilginin tüketildiği bir ortam olmaktan çıkıp, içeriğin katılımcılarla birlikte üretildiği, paylaşıldığı, birleştirildiği ve transfer edildiği bir platforma dönüşür. (Horzum, 2010)

Web 2.0 katılımcı teknolojilerine, wikiler, bloglar, anlık mesajlaşma yazılımları, sosyal işaretleme yazılımları ve sosyal ağ siteleri örnek olarak verilebilir. Bu yeni teknolojiler içeriğin kullanıcılar arasında paylaşılmasını ve içeriğin geçmişten daha kolay bir şekilde kullanılmasını, dağıtılmasını ve oluşturulmasını sağlamaktadır. (TOJET, 2015)

Web ortam içeriği zaman ve mekandan bağımsız kılma, kolayca erişebilme, güncelleyebilme, güncel ve geçerli bilgi sunma, ekonomik olma ve çok yönlü etkileşimi sağlama gibi sunduğu avantajlar nedeniyle çoklu ortam sunumu adına önemli bir yere sahiptir (Dursun & Odabaşı, 2011).

Web 2.0 araçlarının seçiminde nelere dikkat edilmelidir?

Çoklu ortam uygulamaları arasında seçim yapmak tek bir kişinin üstlenmesi gereken bir iş değildir. Bu seçimi yapmak disiplinlerarası bilgi ve beceri gerektirmektedir. Bu becerinin tek bir kişide bulunması zor olacağından seçim bir ekip işi olmalıdır. Bu ekip içerisinde; alan uzmanı olarak öğretmen, bilgisayar uzmanı, öğretim tasarımcısı ve öğrenenin bulunması önemlidir. Ancak bu seçimden önce öğrenen analizinin doğru bir şekilde yapılmış olması gerekmektedir.

Çoklu ortam uygulamalarında seçim yapılırken birtakım ölçütler göz önünde bulundurulmalıdır. Bir öğretmen olarak en önemli ölçütümüz öğrenenlerin hedef kazanımlara ulaşmasında çoklu ortam uygulamalarının ne kadar katkıda bulunacağı olmalıdır. Yani “Neden gerekli?” sorusuna tatmin edici bir cevabımızın olması önemlidir. “Tatmin edici” ifadesinden kasıt ise öğrenme ihtiyaçlarını karşılama olarak algılayabiliriz.

Öğretmen adaylarının yetiştirmede son zamanlarda içerik ve teknolojik bilgilerin pedagoji bilgisi ile birlikte verebilme becerisi kazandırma amaçlanmaktadır. Çoklu ortam uygulamalarının seçiminde de benzer biçimde teknolojik, içerik ve pedagojik ölçütte seçimler yapılması önemlidir (Dursun & Odabaşı, 2011).

Kaynakça

Dursun, Ö., & Odabaşı, H. (2011). Çoklu Ortam Tasarımı. Ankara : Pegem Akademi.

Horzum, M. B. (2010). Öğretmenlerin Web 2.0 araçlarından haberdarlığı, kullanım sıklıkları ve amaçlarının çeşitli değişkenler açısından değerlendirilmesi. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 604-634.

TOJET. (2015). Eğitim Teknolojileri Okumaları. Ankara.